Opschudding rond Wet DBA

Inleiding
De Wet DBA, het klinkt misschien als iets technisch, iets waar je als zorgverlener niet direct mee bezig bent. Maar als je als zzp’er werkt, of overweegt dat te gaan doen, dan wil je hier wél even bij stilstaan. Want er is wat aan het schuiven in politiek Den Haag, en dat heeft directe gevolgen voor jou. In deze blog neem ik je mee in wat er speelt, waar het vandaan komt, en wat het voor jou als zorgprofessional betekent.

Wat is de Wet DBA eigenlijk?

De Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) is in het leven geroepen om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. In simpele woorden: voorkomen dat mensen als zelfstandige werken terwijl ze in de praktijk gewoon in loondienst zijn – zonder de bijbehorende zekerheden, én zonder dat de opdrachtgever daar premies over afdraagt.

Sinds de invoering in 2016 is de wet nauwelijks gehandhaafd, onder meer vanwege de onduidelijkheid en weerstand in het veld. Maar dat gaat veranderen: per 2025 wordt de handhaving door de Belastingdienst wél weer serieus opgepakt.

Wat betekent dit voor jou als zzp’er?

De kern is dit: als jouw opdracht als zzp’er in de zorg eigenlijk een “verkapt dienstverband” is, dan loopt je opdrachtgever straks risico op naheffingen en boetes. Dat maakt hen terughoudender om zzp’ers in te huren, zeker voor langere tijd, vaste roosters of diensten waar weinig vrijheid is in hoe je je werk uitvoert.

Dat betekent niet dat zzp’en onmogelijk wordt, maar de spelregels veranderen. Er zal strenger gekeken worden naar:

• Hoe zelfstandig je werkt

• Of je je eigen werktijden bepaalt

• Of je vervanging mag regelen

• Of je opdrachten uitvoert voor meerdere opdrachtgevers

• En of er sprake is van gezag, instructie en controle

Als je hier niet aan voldoet, kan er sprake zijn van een dienstbetrekking – en dat maakt het voor opdrachtgevers juridisch en financieel risicovol.

Wat gaan zorgorganisaties doen?

Veel zorginstellingen zijn nu al aan het nadenken over alternatieven. Dat zie je terug in:

• Meer tijdelijke contracten in loondienst

• Constructies waarbij zzp’ers worden teruggehaald als medewerkers

• Interesse in “hybride” vormen van samenwerking (bijvoorbeeld 24-uurs contract + losse diensten)

Voor jou als professional betekent dat: minder vrijblijvendheid, meer structuur. Dat is niet per se slecht, maar het vraagt wél om bewust kiezen. Laat je niet verrassen.